Pees problematiek in krachtsport: Een unieke kijk op pees revalidatie
Het bestaat! Om als krachtsporter pijn en peesblessure vrij te blijven trainen.
Bijna iedere krachtsporter ondervindt een bepaalde mate van pees blessures in zijn krachtsport carrière. Deze blessures zijn vaak van grote hinder, gezien deze maanden tot jaren aanwezig kunnen zijn. Wanneer je denkt hersteld te zijn & vervolgens je programmering aanpast naar een specifiek doel, komt de pees blessure weer terug.. Wat nu!?
Dit kan aan verschillende factoren liggen. Hieronder staat meer uitleg over de classificatie van pees blessures en waar rekening mee te houden bij herstel voor jou als krachtsporter.
Bedenk hierbij wel dat ons lichaam is gemaakt van vlees en bloed. Ons lichaam is géén biomechanica en beweegapparaat op zich. Ons lichaam is biologie. Onze biologie verandert van dag tot dag. Virussen, inflammatie, training belasting, metabolisch, stress factoren.. You name it.
Wat is het?
Zoals je wellicht weet bevinden pezen zich aan uiteinden van spieren, deze hechten aan op botten om deze te kunnen bewegen en kracht door een range of motion te absorberen.
Binnen peesblessures kennen we 2 pathologiën:
Tendinitis is een acute inflammatie van een pees (peesontsteking); meestal door acute trauma’s of acute overbelasting. Zwelling, roodheid, pijn in het verloop van de pees in kwestie en beweging van de pees produceert ‘ernstige’ pijn.
Tendinose een langdurige, niet-inflammatoire degeneratie van de pees, veroorzaakt door een opeenstapeling van kleine ‘scheurtjes’ in de pees. Door herhaaldelijke ‘overbelasting’ van weken, maanden, jaren bij bepaalde dominante beweegpatronen / genereren van herhaaldelijke grote ‘krachten’ in dit gebied. Er ontstaan microtrauma’s. Zonder adequate rust of herstel = pees degeneratie.
Key points : verbetert niet met rust – de pijn kan afnemen, maar terugkeren naar sport activiteiten is vaak pijnlijk. Gezien rust niets doet om de tolerantie / belastbaarheid van de pees te doen vergroten (eerder verslechteren).
Hoe lang duurt het om te herstellen?
Bij krachtsporters komt de langdurige variant tendinopathie: tendinose (helaas) vaker voor. In de literatuur wordt verwezen van 3 maanden tot 6 maanden.
De praktijk laat echter voorbeelden zien tot 1 jaar herstel, afhankelijk van de classificatie tendinopathie:
Voorbeeld:
Casus: een krachtsporter met kniepees tendinopathie in de knie sinds 6 maanden. Ofwel een krachtsporter met heldere fysieke doelen die dag in dag uit, zware load tilt in de gym.
Bij The Performance Method kijken we verder dan het pees weefsel herstel zelve. Wanneer deze krachtsporter 180kg wil kunnen squatten, zonder peesklachten; praten we over doelgerichte revalidatie. De ‘pijn’ staat hier niet centraal.
Wanneer we focussen op de pijn; kunnen we het oog verliezen om met de oorzaak van de klacht bezig blijven. Zo kunnen we kennis/kunde van jou als krachtsporter verrijken zodat we tegelijkertijd focussen op preventie vanaf dag 1. Duurzaam resultaat naar herstel voor performance = levenslang profijt = minder recidieven = minder terugval.
Wanneer de 180kg squat op een duurzame manier behaald wordt, is revalidatie slechts geslaagd. Wanneer er 1 jaar later 220kg ge-squat wordt zonder herhalende peesklachten, is revalidatie pas écht geslaagd.
Focus in krachtsport revalidatie?
De huidige standaarden binnen revalidatie en fysiotherapie bij peesweefsel kent in oefentherapie en training, de volgende opbouw:
Isotonische oefeningen
Isometrische oefeningen
Excentrische oefentherapie
Concentrische opbouw
Return to play (snelheid, kracht, explosiviteit, agility)
In alle bovenstaande therapie fases voor herstel binnen de revalidatie/fysiotherapie komt er wel een ‘vorm’ van een squat voor..
Maar: Wat als de ‘return to play’, de squat zelf betreft❓
Wat als de squat geen middel ❌ is om te revalideren maar het eind station is? ✔️ Wat als de squat een beweging is zo optimaal, vaak of zwaar mogelijk te kunnen uitvoeren?
Ofwel.. de squat is een vorm waar de meeste oefentherapie mee start. Moeten we dan niet al meteen kijken naar de oorzaak hiervan en beginnen bij factoren van invloed?
Bij The Performance Method wordt onderzoek gedaan naar de oorzaak van deze krachtsport blessure. Herhaaldelijke overload patronen van de pees? Beweegpatronen die op een bepaald gewricht ‘over’ dominant zijn in je SBD? Algemene immuunreacties/stressoren? Voet stabilisatie & voet dynamica? Programmering in training? Werk volume? Een metabolisch probleem? Vervolgens zal er een individueel plan met je opgesteld worden hoe dit proces omkeerbaar te krijgen in een herstelproces van de pees, om recidieven te voorkomen
Bij The Performance Method bestaat pees revalidatie uit: ✔️
Leerproces anatomie / kennis opdoen over weefselherstel in krachtsport
Coördinatie: inbouwen neuro-fases: motor neuronen
Achterblijvende krachtpatronen verbeteren
Krachtsport en verbeteren specifieke motoriek
Load management en stabilisatie
Mobiliteit en pijn management
Blijven trainen: behoud belastbaarheid in de rest van de kinetische keten
Immuunsysteem en herstel: leren wanneer ‘gas terug’ te (durven) nemen
Context gebonden handelen is dus belangrijker naast de algemene adviezen:
Overbelasting is makkelijk gezegd, als er alléén behandeld wordt volgens richtlijnen of wetenschap veranderd er weinig in de oorzaak van deze ‘overbelasting.
Individueel advies en context gebonden werken naar een doel zijn belangrijker voor duurzaam herstel. We weten wellicht allemaal dat bij een succesvolle sporthervatting, het van belang is de sportbelasting in duur en intensiteit gedoseerd op te bouwen. Dit op geleide van de reactie van klachten. Maar er is meer..
Voorbeeld: Stel je voor: de eerder genoemde ‘squatter’ met knie klachten. Kenmerkend met goede enkel mobiliteit maar geringe heup mobiliteit en ‘korte’ bovenbenen. Biomechanisch is deze squatter afhankelijk van knie dominantie en zal anatomisch ‘rechter’ kunnen blijven dan een individu met andere anatomische kenmerken. Krachtoverbrenging zou dus groter kunnen zijn op de knie.
Voorbeeld 2: een powerlift squat op hoog niveau waarbij de ROM herhaaldelijk ‘te’ passief is in de diepe knie flexie. Door bijvoorbeeld gebrek aan lumbale kracht, thoracale extensie/exorotatie van de bovenarm of te weinig absolute kracht in de quadriceps voor een actieve range of muscle. Over de kracht van de voet & zijn stabiliteit nog niet gesproken..
Er kan hier voor krachtsport specifieke behandel strategieën gekozen worden zoals het inbouwen van neurofases (focus op het tillen van middel-load met techniek fases en coördinatie) in specifieke mobiliteit of stabiliteit door een bepaalde ROM.
Bedankt voor het lezen.
Wat kan ik doen vanuit huis?
Er is weinig evidentie dat hands-on therapie op de behandelbank proactief werkt voor het voorkomen van re-injuries. Vaker naar een fysiotherapeut komen is dus geen directe meerwaarde voor duurzaam herstel. Bij The Performance Method geloven we in ‘grow through what you go through’. Het opvolgen van het opgestelde ‘plan’ in een leerproces, is des te belangrijker.
Daarnaast adviseren we te blijven trainen om een goede belastbaarheid in de rest van de kinetische keten te waarborgen, te verbeteren of versterken. Aanpassing in training programmering en veranderen van bewegingen in de keten is een must, gezien pees weefsel de kans moet krijgen om te herstellen voor deze kwalitatief kan herstellen. Voor motorische of kracht specifieke doeleinden blijven trainen in ‘achterblijvende’ kracht patronen of regio’s is een must. Keep training!
Side note: Veel voorkomende tendinopathieën bij de krachtsporter:
Schouder: mobiliteit in rotatie, schouderblad stabiliteit, kracht/disbalans
Elleboog: repetitieve su/pronatie onder loge load
Knie: overuse in bepaalde patronen, load management, mobiliteit (in andere gewrichten)
Dit artikel is opgesteld met eigen inbreng, inspiratie en 14 jaar kennis en ervaring. Door training en revalidatie met elkaar te verbinden.
Biografie:
Dean BJ et al. The risks and benefits of glucocorticoid treatment for tendinopathy: a systematic review of the effects of local glucocorticoid on tendon. Semin Arthritis Rheum 2014;43:570-576
Malliaras P et al. Patellar Tendinopathy: Clinical Diagnosis, Load Management, and Advice for Challenging Case Presentations. J Orthop Sports Phys Ther 2015;45:887-898
Fournier PE, Rappoport G. Tendinopathy: physiopathology and conservative treatment. Rev Med Suisse. 2005 Jul 27;1(28):1840-2, 1845-6 -
Roels J, Martens M, Mulier JC, Burssens A. Patellar tendinitis (jumper's knee). Am J Sports Med. 1978 Nov-Dec;6(6):362-8. doi: 10.1177/036354657800600609.
M Martens, P Wouters, A Burssens, J C Mulier. Patellar tendinitis: pathology and results of treatment. PMID: 7090767 DOI: 10.3109/17453678208992239
